Vanuit de IT wereld klinkt vaak de oproep dat de overheid IT meer serieus moet nemen. Het manifest ‘Herprogrammeer de overheid’ is daar een recent voorbeeld van.

Je kan het er alleen maar eens zijn met deze oproepen. De overheid moet meer IT kennis hebben, afscheid nemen van oude legacy systemen en zorgen voor een flexibele en wendbare IT architectuur.

Het intrappen van deze open deuren is makkelijk. Er zijn echter twee kanten aan de relatie tussen IT en overheid. En als een relatie niet lekker loopt, is het makkelijk om naar de ander te wijzen. Maar wat kan je zelf doen om de situatie te verbeteren?

Overheidsinstellingen kunnen niet zomaar kiezen voor een IT-leverancier. Zij zijn gebonden aan de Aanbestedingswet. Dit heeft er toe geleid dat er binnen de meeste kavels maar twee of drie leveranciers beschikbaar zijn. Veel overheidsinstellingen hebben te maken met een vendor lock-in. Leveranciers hebben zelf, willens en wetens, jaren voortgebouwd op oude legacy systemen. Nu overstappen naar wendbare, flexibele systemen is een dure en tijdrovende taak. Waarvan, als dit al opgepakt wordt, de kosten neergelegd worden bij de overheid.

Andere ondernemers die de overheid willen helpen aan toekomstbestendige systemen, krijgen vanwege aanbestedingsregels en vendor lock-ins geen voet aan de grond.

Een groot deel van de overheidsorganisaties zijn kleinere, lokale overheden. Zoals gemeenten en lokale gemeenschappelijke regelingen. Deze organisaties hebben vaak geen of weinig IT-kennis. Voor hun IT zijn zij grotendeels of geheel afhankelijk van externe dienstverleners. Het is een utopie te denken dat deze organisaties allemaal voldoende IT-kennis kunnen werven om de IT helemaal in eigen hand te houden. De afhankelijkheid van externe IT-dienstverleners zal blijven.

En die afhankelijkheid is mede de oorzaak van de IT-problemen binnen de overheid.

De relatie tussen IT-leveranciers en de overheid is verstoord. De meeste overheidsinstellingen hebben maar weinig vertrouwen in hun leveranciers. Wat wordt bevestigd door het gedrag van deze leveranciers. Denk aan vage communicatie en onjuiste facturen. Aan noodzakelijke, al dan niet wettelijke updates hangen hoge prijskaartjes. Dit kost de overheid, en daarmee ons allemaal, veel tijd en geld.

Het wordt tijd dat de IT-leveranciers hun verantwoordelijkheid nemen. Hun klanten niet langer in een houtgreep houden, maar hen op weg helpen naar toekomstbestendige systemen. Dit hoeft niet gratis, maar kan stukken eerlijker.

Er twee partijen in deze relatie. Een betere verhouding tussen IT en overheid begint bij jezelf. Herprogrammeer de IT-dienstverlening aan de overheid. Dan krijgt de overheid lucht en ruimte om haar kant te repareren.